Depresja to choroba, która bardzo często przychodzi „po cichu”, niepostrzeżenie, a my lekceważymy jej pierwsze objawy myśląc, że to tylko chwilowy spadek formy. W gruncie rzeczy to bardzo poważne schorzenie natury psychicznej, które w skrajnych przypadkach może doprowadzić nawet do śmierci pacjenta.
Współcześnie coraz więcej osób przyznaje się do tego, że ma bądź miało styczność z depresją. Przychodzi znienacka i niezauważanie potrafi wtargnąć w nasze życie. Depresja może dotknąć osób w różnym wieku i z różnych środowisk. Często chory nie ma świadomości, że padł ofiarą tej choroby. Należy jednak pamiętać, że jest to bardzo ciężkie zaburzenie, które doprowadza do utraty sensu życia, motywacji do działania, celu, ambicji, radości życia, a w konsekwencji może skończyć się śmiercią samobójczą. Osoby z depresją nie potrafią sobie poradzić ze swoim smutkiem i problemami, które ich otaczają, dlatego potrzebują nie tylko dużego wsparcia ze strony bliskich i otoczenia, ale również pomocy specjalisty w tym zakresie.
Objawy depresji
Objawy depresji mogą być mylone z przejściowym spadkiem motywacji do działania, określanym często przez nas jako: „gorszy moment w życiu” lub tzw. „gorszy dzień”. Oczywiście nie ma w tym nic złego jeżeli sytuacja ta utrzymuje się rzeczywiście przez jeden dzień i nie zaczyna stanowić trwałego elementu naszego życia. Co więcej warto wziąć pod uwagę kontekst, w którym dana osoba przejawia owe zachowania. Typowe objawy depresji to:
- poczucie smutku, przygnębienia i odrętwienia;
- dynamika zmian nastroju w ciągu dnia: z rana duże przygnębienie, wieczorem poprawa nastroju;
- utrata umiejętności czerpania radości i brak zadowolenia z życia;
- obojętność i bierność;
- brak motywacji do działania;
- utrata zainteresowań i pasji;
- zaniedbywanie dotychczasowych obowiązków;
- pozbawienie energii i żywotności;
- spowolnienie ruchów, spowolnienie mowy;
- wycofywanie się z kontaktów towarzyskich;
- zmęczenie kontaktami z ludźmi;
- bóle somatyczne;
- poczucie winy, potrzeba bycia ukaranym;
- obniżenie zdolności do zapamiętywania;
- spowolniony tok myślenia;
- niska samoocena, poczucie bycia bezwartościowym;
- próby samobójcze;
- problemy ze snem;
- zaburzenia apetytu;
- niewydolność seksualna.
Depresja niejedno ma imię
Warto bliżej przyjrzeć się również rodzajom depresji. Na uwagę zasługuje jej nieco łagodniejsza, aczkolwiek długotrwała forma, określana mianem dystymii. Jej objawy to: przewlekłe uczucie smutku, przygnębienia czy obniżonego poczucia własnej wartości, które mogą utrzymywać się u pacjenta przez miesiące, a nawet lata. Popularnym schorzeniem jest również depresja poporodowa, która dotyka kobiety zaraz po urodzeniu dziecka i objawia się m.in.: napięciem psychicznym, problemami ze snem, brakiem radości z kontaktu i opieki nad dzieckiem. Amerykańska klasyfikacja wyróżnia jeszcze tzw. sezonowo zależne postacie depresji, które charakteryzują się obniżonym nastrojem, smutkiem, przygnębieniem, brakiem energii, zaburzeniami apetytu oraz snu. Kluczowym jest jednak tutaj sezon, w którym owe objawy nawracają – zazwyczaj jest to okres jesienno – zimowy.
Przyczyny depresji
Biologiczną przyczyną depresji jest nieprawidłowe działanie Ośrodkowego Układu Nerwowego (OUN). Szczególnie narażone osoby, które w rodzinie posiadają, bądź posiadały osoby cierpiące na to zaburzenie. Dodatkowo, depresja może też towarzyszyć innym chorobom somatycznym, m.in chorobie wieńcowej, cukrzycy czy chorobie nowotworowej.
Depresja może pojawić się w odpowiedzi na pewne zdarzenia i przeżycia, które mogą być dla danej osoby traumatyczne. Nie zawsze jednak jest to takie oczywiste. Jest to bowiem zaburzenie, które często przychodzi powoli, w wyniku kumulacji wielu czynników po pewnym czasie – na przykład takich jak: negatywny sposób myślenia, przyjmowanie na siebie winy za złe zdarzenia, wygórowane wymagania, błędy wychowawcze, izolacja, odkładanie problemów, życie w ciągłym stresie.
Jak walczyć z depresją?
Ciężkie stadium depresji jest podstawą do hospitalizacji, gdzie pacjent pozostaje pod stałą obserwacją psychiatryczną. Cały proces leczenia jest również wspomagany farmakologicznie, poprzez podawanie pacjentowi antydepresantów. Bez względu na stadium rozwoju choroby zawsze leczenie depresji powinno być oparte na psychoterapii. Ocenia się, że najskuteczniejszym jej rodzajem jest psychoterapia poznawczo – behawioralna (CBT). Polega ona na zmianie nawyków myślowych oraz destrukcyjnych zachowań pacjenta, bez których wyjście z choroby jest niemożliwe.
Depresja to bardzo poważna choroba, która niewątpliwie może dotknąć każdego z nas. Warto obserwować siebie i w sytuacji poczucia zagrożenia zgłosić się z prośbą o pomoc do specjalisty. Szybka reakcja w odpowiednim czasie może bezpośrednio przyczynić się do efektywnego leczenia i ocalenia życia pacjenta.
_____
Autor: Julia Ługowska
_____
Bibliografia:
- Cierpiałkowska – „Psychopatologia”, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, 2007 r., str. 245-247.
