Inteligencja emocjonalna
Przez długi czas emocje, uczucia, czy nastroje były uznawane za nieistotne lub wręcz zupełnie nieprzystające do świata pracy i biznesu. Pracodawcy oczekiwali, że ich pracownicy zostawią wszelkie osobiste emocje na progu biura, gdyż uważano, że dopuszczanie ich do głosu jest nieprofesjonalne i rzutuje negatywnie na funkcjonowanie biznesu.
W ostatnim czasie możemy zaobserwować, że pracodawcy coraz większą wagę przywiązują do kompetencji miękkich pracowników. W tej zmianie podejścia na pierwszy plan wybija się pojęcie inteligencji emocjonalnej. Daniel Goleman, psycholog, badacz i twórca koncepcji naturalnego przywództwa, definiuje inteligencję emocjonalną jako zdolność zrozumienia siebie i własnych emocji, kierowania nimi i kontrolowania ich, zdolność samomotywacji, empatię oraz umiejętności o charakterze społecznym.
Wybitny lider potrafi porwać ludzi do działania, zarazić ideą, zmotywować i sprawić, że jego podwładni mają poczucie wspólnej misji. Wszystkie te umiejętności bazują na umiejętnym wykorzystaniu emocji. Gdy czujemy się dobrze w pracy, chętniej się angażujemy i dajemy z siebie wszystko. Pracownicy wykonujący swoje zadania z entuzjazmem przyczyniają się do poprawy wyników całej firmy.
Cechy lidera inteligentnego emocjonalnie
Jak twierdzi Goleman, inteligentny emocjonalnie lider cechuje się samoświadomością, samokontrolą, świadomością społeczną i potrafi zarządzać relacjami. Te zdolności są ze sobą powiązane i najlepiej kształtować je według wymienionej poniżej kolejności.
Samoświadomość – jest podstawą pracy nad inteligencją emocjonalną. Pozwala na zauważenie i rozpoznanie własnych emocji, jest umiejętnością wglądu w samego siebie. Pozwala na zaobserwowanie w jaki sposób działania, w które się angażujemy, zachowania innych, czy ich emocje wpływają na nas samych. Jest niezbędnym krokiem do samokontroli.
Samokontrola – umiejętność radzenia sobie z emocjami i zarządzania nimi, pozwala na rozładowywanie negatywnych emocji w sposób świadomy, chroni przed wybuchami gniewu, czy atakami frustracji, to także zdolność wzbudzania w sobie pozytywnego nastawienia i dobrych emocji.
Świadomość społeczna – rozumiana w dużej mierze jako empatia – pozwala na wychwycenie uczuć innych, wczucie się w sytuację, a dzięki temu dostrojenie do zespołu, wyczucie atmosfery, a także podzielanych wartości czy priorytetów.
Zarządzanie relacjami – umiejętność wzbudzenia pozytywnego rezonansu, współbrzmienia w grupie, zdolność wzbudzania odpowiednich emocji w innych, przesuwania nastroju całej grupy. Pozwala na zaszczepianie pożądanych wartości, wytworzenie poczucia wspólnego celu, motywowanie i inspirowanie.
Inteligentny emocjonalnie zespół
Każdy zespół ludzi cechuje się pewnym poziomem inteligencji emocjonalnej, na który wpływ mają poszczególni jego członkowie. Inteligentny emocjonalnie lider ma szczególny wpływ na kształtowanie swojego zespołu. Ludzie naturalnie zwracają uwagę na przywódcę, przejmują jego emocje i czerpią wzorce, dlatego rola lidera jest tak ważna w procesie kształtowania zespołu inteligentnego emocjonalnie.
Aby stworzyć inteligentny emocjonalnie zespół należy propagować wspomniane wcześniej kompetencje – samoświadomość, samokontrola, świadomość społeczna i zarządzanie relacjami – indywidualnie, w każdym członku zespołu. Wzrost empatii prowadzi do wytworzenia zbiorowych norm i pozwala na budowanie dobrych relacji grupy z resztą organizacji. Członkowie takich zespołów czują się dobrze w swoim towarzystwie i są efektywniejsi oraz skuteczniejsi w pracy, niż zespoły o niskiej inteligencji emocjonalnej.
Inteligentna emocjonalnie organizacja
Wspieranie inteligencji emocjonalnej na poziomie organizacji jest znacznie trudniejsze, niż ma to miejsce w przypadku pojedynczego zespołu, jednak zalety płynące z zakorzenienia kultury opartej na inteligencji emocjonalnej są bardzo cenne z punktu widzenia funkcjonowania firmy. Największy wpływ na kształtowanie kultury organizacji i na zmiany zachodzące w poszczególnych zespołach, mają przywódcy. Dlatego też w ujęciu całej firmy niezwykle ważni są inteligentni emocjonalnie liderzy, na każdym poziomie organizacji – to właśnie dzięki nim wytwarzają się normy, wartości, rozwija empatia i to oni wspierają tworzenie zdrowych relacji.
_____
Autor: Bożena Roczniak
